راه‌های درمان آبسه و عفونت دندان

در کل، آبسه دندان یا عفونت دندان، نوعی کیسه چرکی است که در نواحی مختلف دندان ایجاد می‌شود و باعث ایجاد عفونت باکتریایی در دهان می‌شود. این عارضه می‌تواند باعث درد متوسط تا بسیار شدیدی شود و معمولاً ابتدا در پالپ نرم دندان شروع می‌شود و سپس به مغز دندان نفوذ می‌کند.

به عبارت ساده‌تر، آبسه یا عفونت دندان به مجموعه‌ای از باکتری‌ها و چرک‌های عفونی گفته می‌شود که در نتیجه عفونت باکتریایی در دهان و دندان ایجاد می‌شود. بعضی اوقات درد این عارضه به قدری شدید می‌شود که تا ناحیه گوش و گردن فرد را نیز می‌گیرد. در صورتی که این عفونت به موقع درمان نشود، ممکن است وضعیت فرد به شرایط دردناک‌تر و حتی تهدیدکننده‌تر تبدیل شود.

باکتری‌ها و چرک‌های موجود در دهان و در نواحی انتهایی دندان‌ها می‌توانند وارد بافت‌های نرم دندان شده و در آنجا جمع شوند، زمانی که مراقبت‌های لازم برای سلامت دندان‌ها انجام نشود و رسیدگی‌های مناسب به دندان‌ها صورت نگیرد. این وضعیت در نهایت می‌تواند به عفونت دندان یا آبسه منجر شود.

علائم و نشانه‌های آبسه یا عفونت دندان معمولاً شامل این موارد است:

۱. درد و ناراحتی در ناحیه آسیب دیده، مخصوصاً هنگام گاز گرفتن یا جویدن مواد غذایی.
۲. درد و ناراحتی متوسط تا شدید در ناحیه آسیب دیده، به ویژه هنگام لمس آن.
۳. حساسیت به مایعات گرم و سرد.
۴. حساسیت به مواد غذایی با درجات حرارت مختلف.
۵. بدمزه شدن غذاهای مختلف.
۶. احساس ناراحتی عمومی در بدن.
۷. افزایش دما و تب شدید.
۸. دشواری در باز کردن دهان.
۹. بدخوابی.
۱۰. سردرد متوسط تا شدید.
۱۱. حالت تهوع و استفراغ.
۱۲. گیجی.
۱۳. مشکل در تنفس.
۱۴. افتادگی پلک‌ها.
۱۵. ورم و آماس در ناحیه لثه و یا اطراف دندان‌ها.
۱۶. ایجاد ورم در ناحیه غدد لنفاوی.
۱۷. بوی نامطبوع شبیه به بوی عفونت در ناحیه دهان.
۱۸. ایجاد اسکار یا جوش‌های چرکی بزرگ در ناحیه لثه‌ها.
۱۹. در موارد نادر، از دست دادن موقت بینایی نیز ممکن است رخ دهد.

علت پیدایش آبسه یا عفونت دندان اصولاً به ورود و تجمع باکتری‌های عفونی در داخل دهان برمی‌گردد. دندان‌ها دارای بخشی سخت و نفوذ ناپذیر به نام مینای دندان هستند که اگر مراقبت و رسیدگی مناسبی انجام شود، زیبایی و جذابیت زیادی به ظاهر فرد می‌بخشد. اما در عین حال، درون دندان‌ها بسیار نرم و انعطاف‌پذیر است. دلیل اصلی این امر وجود رگ‌های عصبی آسیب‌پذیر و نرم در داخل دندان‌ها است.

اگر مشکلات مربوط به دندان مانند پوسیدگی از قسمت مقاوم و سخت عبور کنند، به آسانی می‌توانند به بخش‌های نرم و بافتی دندان وارد شوند. اگر درمان مناسبی انجام نشود، این مشکل می‌تواند باعث پیدایش آبسه دندانی در نواحی اطراف و ریشه دندان‌ها شود.

به طور کلی، ورود و تجمع باکتری‌های عفونی در داخل دهان عامل اصلی پیدایش و گسترش آبسه یا عفونت دندان است. اما شکل‌گیری و پیشرفت این عارضه به نوع آبسه بستگی دارد. در هر صورت، این مسئله رویکردی مهم است که علت آبسه دندان ممکن است در هر نقطه‌ای از دندان یا لثه‌ها شروع شود، اما اصلی‌ترین علت آن وجود عفونت در یکی از دندان‌ها است.

نوع‌های مختلف آبسه دندان به دلیل موقعیت و علت پیدایششان متفاوت هستند. سه نوع شایع آبسه دندان به شرح زیر هستند:

۱. آبسه پری‌اپیکال (آبسه در ریشه دندان)
در این نوع آبسه دندانی، باکتری‌های عفونی از طریق پالپ دندان وارد می‌شوند و در ریشه دندان نفوذ می‌کنند. این باعث ایجاد حفره و تجمع باکتری‌ها در آنجا می‌شود.

۲.آبسه پریودنتال (آبسه در لثه)
این نوع عارضه معمولاً به دلیل بروز بیماری در لثه‌ها ایجاد می‌شود، به همین دلیل به عنوان آبسه و عفونت لثه‌ها نیز شناخته می‌شود. گاهی این نوع آبسه به دلیل آسیب دیدگی شدید دندان‌ها نیز ایجاد می‌شود.

۳. آبسه لثه
این نوع آبسه دندانی معمولاً در بافت لثه‌ها ایجاد می‌شود. شبیه به یک جسم خارجی یا ذرت بو داده که خود را در میان لثه‌ها نشان می‌دهد.

این نوع‌های مختلف آبسه دندان با توجه به موقعیت و آسیب‌پذیری متفاوت خود، علائم و درمان‌های متفاوتی دارند.

برای جلوگیری از آبسه یا عفونت دندانی، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

۱. رعایت بهداشت دهان و دندان: از روزانه استفاده از مسواک و نخ دندان برای پاک کردن رسوبات و باکتری‌ها در دهان استفاده کنید.

۲. مراجعه منظم به دندانپزشک: انجام چکاپ های دوره‌ای و درمان به موقع دندان‌های آسیب دیده، مانند پوسیدگی‌ها، می‌تواند از بروز آبسه جلوگیری کند.

۳.ترمیم دندان‌های آسیب دیده: درمان و ترمیم به موقع دندان‌های پوسیده و ترک‌خورده می‌تواند جلوی گسترش عفونت‌ها را بگیرد.

۴. کنترل مصرف شیرینی‌ها و قند: مصرف زیاد شیرینی‌ها و مواد قندی باعث افزایش خطر پوسیدگی دندان‌ها می‌شود، بنابراین کاهش مصرف آن‌ها به حفظ سلامت دهان کمک می‌کند.

۵. کاهش مصرف نوشابه‌های گازدار: مصرف مداوم این نوشیدنی‌ها می‌تواند باعث سوراخ شدن و پوسیدگی دندان‌ها شود، بنابراین به حداقل رساندن مصرف آن‌ها توصیه می‌شود.

با انجام این اقدامات، می‌توانید بهداشت دهان و دندان خود را حفظ کرده و از بروز آبسه و عفونت دندانی جلوگیری کنید.

راه‌های درمان آبسه یا عفونت دندانی ممکن است بسته به شدت و محل آبسه متفاوت باشد. اما روش‌های معمول درمان شامل موارد زیر می‌شود:

۱. مصرف آنتی بیوتیک: در صورتی که عفونت دندانی کمتر شدید باشد، مصرف منظم آنتی بیوتیک‌ها طی یک دوره مشخص ممکن است بهبود بخشد. اما در موارد شدیدتر، احتمالاً نیاز به روش‌های درمانی دیگری وجود دارد.

۲. تخلیه آبسه: در صورتی که آبسه قابل تخلیه باشد، دندان‌پزشک ممکن است اقدام به تخلیه آن بکند تا فشار و التهاب را کاهش دهد.

۳.کشیدن دندان: در برخی موارد، به ویژه اگر دندان دچار عفونت شده باشد و دیگر روش‌های درمانی موثر نباشند، لازم است دندان را کشید.

۴. حذف شیء خارجی از میان لثه‌ها: اگر شیءی مانند ذرت بو داده بین لثه‌ها محلول شده باشد و باعث آبسه شده باشد، دندان‌پزشک ممکن است آن را حذف کند.

با این حال، تصمیم نهایی درباره روش درمانی باید توسط دندان‌پزشک شما گرفته شود، زیرا بسته به شرایط خاص شما و شدت عفونت، روش مناسب ممکن است متفاوت باشد. بهترین راه برای درمان و پیشگیری از عفونت‌های دندانی، مراجعه به دندان‌پزشک و انجام درمان‌های مناسب به موقع است.