تیرورق چیست و چه تفاوت‌هایی با تیرآهن دارد؟

تیر ورق و تیرآهن دو مقطع فولادی هستند که در صنعت ساختمان‌سازی کاربرد داشته و تفاوت‌هایی نیز با یکدیگر دارند. تیرورق یک مقطع فولادی است که از اتصال سه ورق فولادی و ایجاد یک سطح مقطع به‌شکل I تشکیل شده‌است. این نوع تیر برای تحمل بارها و فشارهای سنگین طراحی شده و معمولاً در پروژه‌هایی با نیاز به مقاطع عمیق‌تر و سختی بالاتر استفاده می‌گردد. تیرآهن، که به آن I-beam یا H-beam نیز گفته می‌شود، از مقاطع فولادی پرکاربرد در ساخت اسکلت‌های بتنی و فلزی است. این تیرها دارای مقطعی به‌شکل H یا I هستند و برای استحکام و افزایش ایمنی سازه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

تفاوت‌های تیرورق و تیرآهن

از نظر ابعاد و وزن، تیرورق‌ها معمولاً بزرگ‌تر و سنگین‌تر از تیرآهن‌ها هستند. تیرورق‌ها قادر به تحمل فشارهای بیشتری نسبت به تیرآهن‌ها هستند. در مورد روش تولید، تیرورق‌ها به‌صورت سفارشی و براساس نیازهای مشتری طراحی ساخته می‌شوند، در حالی که تیرآهن‌ها به‌صورت استاندارد و در سایزهای مشخص تولید می‌شوند. تیرورق به‌عنوان عضو اصلی سازه عمل کرده و وظیفه انتقال فشار به ستون‌ها را دارد، در حالی که تیرآهن به‌عنوان تیر ثانویه سازه، وظیفه انتقال نیروها به تیرورق را دارد. تیرآهن ذوب آهن اصفهان به‌عنوان بهترین تیرآهن کشور شناخته می‌شود و قیمت آهن ۱۸ اصفهان در مشهد برای سازندگان اهمیت فراوان دارد.

مزایای تیرورق و تیرآهن

به‌دلیل طراحی و ساختار سفارشی، تیرورق می‌تواند فشارهای بسیار زیادی را تحمل کند. همچنین می‌توان آن‌ها را بر اساس نیازهای خاص پروژه ساختمانی طراحی و تولید کرد. تیرورق برای استفاده در پروژه‌هایی با نیاز به مقاطع عمیق‌تر و سختی بالاتر مناسب است، به همین دلیل در پروژه‌های بزرگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. از سوی دیگر، به‌دلیل تولید استاندارد، تیرآهن به‌راحتی قابل دسترس و خریداری است. همچنین وزن کمتر و ابعاد استاندارد تیرآهن، نصب آن را آسان‌تر می‌کند. در نهایت، هزینه کمتر تیرآهن نسبت به تیرورق از مزیت‌های تیرآهن است.

معایب تیرورق و تیرآهن

تولید سفارشی تیرورق می‌تواند هزینه‌بر باشد، این هزینه می‌تواند مربوط به هزینه‌های حمل‌ونقل و نصب و به‌دلیل وزن بیشتر تیرورق باشد. تولید تیرورق ممکن است زمان بیشتری نسبت به تیرآهن استاندارد نیاز داشته‌باشد. در مورد تیرآهن، ابعاد استاندارد ممکن است با نیازهای خاص هر پروژه مطابقت نداشته باشد. همچنین تیرآهن نسبت به تیرورق در برابر فشارهای سنگین مقاومت کمتری دارد. کاربرد محدودتر تیرآهن نیز به‌دلیل استفاده در پروژه‌های کوچک‌تر و با بار کمتر است.

فرایند تولید تیرورق

فرایند تولید تیرورق و تیرآهن دارای تفاوت‌هایی است. ابتدا ورق‌های فولادی به ابعاد مورد نیاز برش داده می‌شوند، معمولاً با استفاده از دستگاه‌های برش پلاسما یا لیزر این فرآیند انجام می‌شود. ورق‌ها برای دستیابی به نیمرخ سطح مقطع مورد نظر (که شامل فلنج‌ها و جان است) شکل داده می‌شود. ورق‌های فولادی جداگانه با استفاده از تکنیک‌های جوشکاری مختلف و یا با اتصالات مکانیکی به یکدیگر متصل می‌شوند تا یک واحد ساختاری منسجم را تشکیل دهند. در مرحله نهایی پس از اتصال، تیرورق ساخته شده تحت بازرسی و آزمایش کامل قرار می‌گیرد تا از مطابقت با استانداردها و مشخصات صنعتی اطمینان حاصل شود.

فرایند تولید تیرآهن

تیرآهن معمولاً از طریق فرآیند نورد گرم تولید می‌شود که در آن فولاد گداخته به‌شکل مقاطع مختلف درمی‌آید. در برخی موارد، تیرآهن می‌تواند از طریق جوشکاری ورق‌های فلزی یا با استفاده از پرچ ساخته شود. برای پرچ کردن، ورق‌های فلزی را می‌برند و سوراخ‌هایی در قطعات فلزی ایجاد می‌شوند. قطعات، توسط پرچ‌ها جمع می‌شوند تا یک تیر را تشکیل دهند. پس از اصفهان، فولاد البرز ایرانیان یکی از مرغوب‌ترین تیرآهن‌ها را در کشور تولید می‌کند. قیمت تیرآهن ۱۴ فایکو مشهد سوال بسیاری از مهندسان و سازندگان در شهر مشهد است.

یکی از مهم‌ترین مراحلی که در روش تولید تیرآهن باید رعایت شود، فرایند سایزینگ می‌باشد. هر یک از خطوط تولید که مربوط به تولید انواع تیرآهن است باید براساس اندازه‌های مشخص شده راه‌اندازی شود. تیرآهن‌ها به‌طور معمول در سایزهای متنوعی تولید می‌شوند و هر چه که دقت این ابعاد و استانداردهای اندازه تیرآهن بیشتر باشد، محصول به‌دست آمده کیفیت بالاتری داشته و برای ساختمان‌سازی و سایر مصارف مناسب‌تر است.

این تفاوت‌ها در فرایندهای تولید نشان‌دهنده تخصصی‌تر بودن تیرورق و استانداردتر بودن تیرآهن است. تیرورق بیشتر برای پروژه‌های خاص و با نیازهای مهندسی دقیق تولید می‌شود، در حالی که تیرآهن بیشتر به‌صورت انبوه و برای کاربردهای عمومی‌تر ساخته می‌شود.

از تیرآهن استفاده کنیم یا از تیرورق؟

در انتخاب مقطع فولادی مناسب جهت پروژه ساختمانی در دست، باید بیش از هر مسئله‌ای، به بارهای وارد بر تیر یا ستون دقت کرد. این امر در مرحله طراحی سازه توسط مهندس طراح انجام می‌شود. تیرآهن در سایزهای استاندارد در کارخانجات مختلف تولید می‌شوند در حالی که جهت استفاده از تیرورق، بایستی ابعاد و اندازه مورد نظر توسط تیم طراحی اعلام شود تا کارگاه سازنده تیرورق، براساس آن طرح اقدام به ساخت تیرورق کنند.

از آنجا که اغلب پروژه‌های ساختمانی در مقیاسی هستند که به تیرآهن نیاز دارند، این محصول در هر نقطه از کشور همچون شهر مشهد، قابل تهیه است. به همین دلیل، بایستی از قیمت آهن در مشهد اطلاع کسب کرد. بازرگانی فرداد فولاد از تامین‌کنندگان به‌نام و قدیمی در شهر مشهد است که تمامی محصولات و مقاطع فولادی را به فروش می‌رساند.