انقلاب RNA دایره‌ای در درمان سرطان | فناوری نوظهور CycloPhore راه را به فراتر از کبد باز کرد

به گزارش بخش اخبار سلامت خانه مهتاب ,در دنیای امروز که پزشکی مدرن به دنبال درمان‌های دقیق، هدفمند و کم‌عارضه است، فناوری‌های نوینی چون RNA دایره‌ای (circRNA) نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا می‌کنند. یکی از چالش‌های بزرگ در درمان‌های مبتنی بر RNA، رساندن آن به بافت‌هایی غیر از کبد است؛ جایی که معمولاً بیشتر نانوذرات تجزیه یا جذب می‌شوند. اکنون شرکت آلتامیرا تراپیوتیکس با توسعه پلتفرم منحصر‌به‌فرد CycloPhore™ گامی بلند در این مسیر برداشته است. این فناوری با استفاده از یک پپتید هوشمند و ساختار خودآرا، امکان انتقال ایمن و دقیق RNA دایره‌ای به نقاط هدف در بدن را فراهم کرده و افق جدیدی برای درمان بیماری‌هایی چون سرطان و آرتریت روماتوئید گشوده است.

انقلابی در پزشکی: نانو ذرات هوشمند کبد را دور میزنند و به جنگ سرطان میروند

دنیای پزشکی مدرن در آستانه یک تحول شگرف قرار دارد. واکسن های mRNA به ما نشان دادند که استفاده از کدهای ژنتیکی برای درمان و پیشگیری از بیماری ها چقدر میتواند قدرتمند باشد. اما این فناوری همیشه با یک مانع بزرگ روبرو بوده است: کبد. کبد انسان، به عنوان فیلتر اصلی بدن، تقریبا تمام ذرات خارجی، از جمله داروهای مبتنی بر RNA را از جریان خون پاکسازی میکند و مانع رسیدن آنها به مقصد اصلی شان میشود. حالا، یک شرکت پیشگام در حوزه بیوتکنولوژی به نام آلتامیرا تراپیوتیکس، با یک همکاری تحقیقاتی استراتژیک، قصد دارد این محدودیت بزرگ را برای همیشه از بین ببرد. این شرکت با استفاده از یک فناوری نوآورانه به نام CycloPhore، مسیری را باز میکند که میتواند داروهای RNA را به صورت مستقیم به بافت های بیمار، مانند تومورهای سرطانی یا مفاصل ملتهب، برساند و انقلابی در درمان بیماری هایی مانند سرطان و آرتریت روماتوئید ایجاد کند.

چالش بزرگ پزشکی مدرن: چرا عبور از کبد اینقدر مهم است؟

تصور کنید میخواهید یک بسته مهم را به دوستی در شهری دیگر برسانید، اما در میانه راه، یک مرکز بازرسی فوق پیشرفته وجود دارد که تقریبا تمام بسته های ناشناس را توقیف میکند. این دقیقا همان کاری است که کبد با داروهای پیشرفته مبتنی بر RNA انجام میدهد. در سال های اخیر، درمان هایی که از مولکول های RNA (پیام رسان ژنتیکی) استفاده میکنند، امیدهای زیادی را برای درمان بیماری های سخت ایجاد کرده اند. این روش درمانی با ارسال یک “کد دستورالعمل” به سلول های بدن، آنها را وادار به تولید پروتئین های درمانی یا فعال کردن سیستم ایمنی علیه سلول های بیمار میکند. با این حال، بدن ما به گونه ای تکامل یافته که کبد را به عنوان یک نگهبان قدرتمند برای فیلتر کردن هر ذره خارجی در خون قرار داده است. این سیستم دفاعی طبیعی، که برای محافظت از ما ضروری است، در مسیر درمان های ژنتیکی به یک چالش بزرگ تبدیل شده است و اجازه نمیدهد دارو به بافت هایی مانند مغز، قلب، مفاصل یا تومورهای سرطانی برسد.

راه حل هوشمندانه آلتامیرا: فناوری که کبد را فریب میدهد

شرکت آلتامیرا تراپیوتیکس برای حل این مشکل، یک پلتفرم هوشمند به نام CycloPhore را توسعه داده است. این فناوری در واقع یک سیستم حمل و نقل نانویی است که میتواند محموله ارزشمند خود یعنی RNA را از دید کبد مخفی نگه دارد. این شرکت به تازگی اعلام کرده است که یک همکاری تحقیقاتی جدید را با یک شرکت متخصص دیگر در حوزه RNA آغاز کرده تا توانایی های این پلتفرم را در انتقال نوع خاصی از RNA به نام RNA دایره ای (circRNA) آزمایش کند. بر اساس این توافق، دو شرکت مجموعه ای از آزمایش های آزمایشگاهی و بالینی را انجام خواهند داد. اگر نتایج این آزمایش ها موفقیت آمیز باشد، شریک تجاری آلتامیرا میتواند برای دریافت مجوز استفاده تجاری از این فناوری پیشگامانه اقدام کند. کووادونگا پانیِدا، مدیر ارشد آلتامیرا، با ابراز هیجان از این همکاری، تاکید کرد که این پلتفرم به طور خاص برای پاسخگویی به نیازهای منحصر به فرد RNA دایره ای طراحی شده است و میتواند آینده داروهای مبتنی بر RNA را متحول کند.

CycloPhore چگونه کار میکند؟ نگاهی به علم پشت این فناوری

جادوی این فناوری در یک پلتفرم پایه ای تر به نام xPhore نهفته است. این پلتفرم از یک مولکول هوشمند و ثبت شده که از ۲۱ آمینو اسید تشکیل شده، استفاده میکند. این مولکول ها ویژگی شگفت انگیزی دارند: آنها به سرعت و به صورت خودکار به هر نوع مولکول RNA میچسبند و یک پوشش محافظ کروی و نانومتری در اطراف آن ایجاد میکنند. این نانو ذره ی حاصل، دارای ویژگی های فیزیکی و بار الکتریکی خاصی است که آن را برای سیستم فیلترینگ کبد تقریبا نامرئی میکند. این به نانو ذره اجازه میدهد تا در جریان خون به گردش خود ادامه دهد و به جای گیر افتادن در کبد، به بافت های هدف در سراسر بدن برسد. اما کار این فناوری اینجا تمام نمیشود. این پوشش محافظ نه تنها از تجزیه شدن RNA در خون جلوگیری میکند، بلکه به جذب سریع آن توسط سلول های هدف نیز کمک میکند. پس از ورود به سلول، این فناوری یک مکانیزم هوشمند دیگر برای “فرار از اندوزوم” دارد. به زبان ساده تر، دارو را از حباب های داخل سلولی آزاد کرده و به سیتوپلاسم، یعنی جایی که باید کار اصلی خود را انجام دهد، میرساند.

چرا RNA دایره ای (circRNA) آینده درمان های ژنتیکی است؟

تمرکز این همکاری جدید بر روی RNA دایره ای بی دلیل نیست. در حالی که اکثر مردم با mRNA خطی (که در واکسن های کرونا استفاده شد) آشنا هستند، RNA دایره ای یک مزیت بزرگ دارد: پایداری فوق العاده. همانطور که از نامش پیداست، این مولکول ساختاری حلقوی و بسته دارد که آن را در برابر آنزیم های تجزیه کننده در بدن بسیار مقاوم تر میکند. این پایداری به این معناست که RNA دایره ای میتواند برای مدت طولانی تری در سلول فعال بماند و پروتئین های درمانی تولید کند. نتیجه این است که احتمالا میتوان از دوزهای پایین تری از دارو استفاده کرد و تعداد دفعات تزریق را کاهش داد که این خبر بسیار خوبی برای بیماران است.

کاربردهای واقعی: هدف قرار دادن مستقیم سرطان و آرتریت

پتانسیل این فناوری فقط در تئوری خلاصه نمیشود. شرکت آلتامیرا در حال حاضر دو برنامه پیش بالینی مشخص را بر اساس این پلتفرم دنبال میکند که میتواند زندگی میلیون ها نفر را تغییر دهد:

۱. AM-401 برای درمان سرطان: این دارو برای هدف قرار دادن سرطان هایی طراحی شده که دارای جهش در ژن KRAS هستند. این نوع جهش در بسیاری از سرطان های کشنده مانند سرطان پانکراس، ریه و روده بزرگ دیده میشود. با استفاده از فناوری xPhore، داروی siRNA میتواند مستقیما به سلول های تومور برسد و ژن معیوب KRAS را خاموش کند و به این ترتیب رشد تومور را متوقف نماید.

۲. AM-411 برای درمان آرتریت روماتوئید: این یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی به مفاصل حمله کرده و باعث التهاب و درد شدید میشود. داروی AM-411 طوری طراحی شده که به صورت هدفمند به سلول های ایمنی ملتهب در مفاصل برسد و عامل التهاب را سرکوب کند، بدون اینکه بر بقیه سیستم ایمنی بدن تاثیر منفی بگذارد.

این رویکرد هدفمند، نویدبخش درمان هایی با اثربخشی بالاتر و عوارض جانبی بسیار کمتر در مقایسه با داروهای سنتی است. با فراهم کردن امکان ارسال دارو به بافت های خارج از کبد، آلتامیرا و شرکای آن در حال گشودن دریچه ای به سوی درمان بیماری هایی هستند که تا به امروز دسترسی به آنها بسیار دشوار یا غیر ممکن بود. این همکاری تحقیقاتی، گامی کوچک برای دو شرکت، اما جهشی بزرگ برای آینده پزشکی است.