طول دوره درمان ارتودنسی چقدر است؟

ارتودنسی یکی از رایج‌ترین روش‌های درمانی در دندانپزشکی است که با هدف اصلاح ناهنجاری‌های فکی و نامرتبی دندان‌ها انجام می‌شود. بسیاری از افراد به‌دلایل زیبایی یا مشکلات عملکردی مانند اختلال در جویدن، تکلم یا بهداشت دهان، به انجام ارتودنسی نیاز دارند. یکی از پرتکرارترین سؤالات بیماران پیش از شروع درمان این است: “طول درمان ارتودنسی چقدر است؟” در این مقاله به بررسی عوامل مؤثر بر مدت درمان ارتودنسی، مراحل مختلف آن و نکاتی برای کوتاه‌تر شدن این دوره می‌پردازیم.

عوامل مؤثر بر طول درمان ارتودنسی

مدت زمان درمان ارتودنسی از نظر جراح ارتودنسی در مشهد ، از فردی به فرد دیگر متفاوت است و به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:

نوع ناهنجاری دندانی یا فکی؛ اولین عامل موثر بر طول دوره درمان

هر چه مشکل دندان‌ها یا فک پیچیده‌تر و شدیدتر باشد، زمان بیشتری برای درمان لازم است. برای مثال، درمان ناهنجاری‌های فکی مانند جلو یا عقب بودن فک‌ها معمولاً به زمان بیشتری نیاز دارد تا فقط صاف کردن چند دندان کج.

بیشتر بخوانید» به طور کلی، در اکثر موارد در پاسخ به این سوال که جراحی فک باید ابتدا انجام شود یا ارتودنسی ، باید گفت ابتدا ارتودنسی انجام می‌شود تا دندان‌ها برای جراحی در موقعیت صحیح قرار گیرند. این مرحله به “ارتودنسی قبل از جراحی” معروف است. پس از آن، جراحی فک برای اصلاح ناهنجاری‌های اسکلتی انجام می‌شود و سپس ارتودنسی برای تثبیت نهایی و هماهنگی کامل دندان‌ها ادامه می‌یابد. این رویکرد، نتایج بهینه و پایدارتری را در اصلاح عملکرد فک و زیبایی صورت به همراه دارد. البته در موارد خاص، روش “جراحی اول” (Surgery First) نیز ممکن است پیشنهاد شود.

سن بیمار؛ دیگر دلیل موثر بر طول دوره درمان

سن تأثیر قابل‌توجهی بر طول درمان دارد. درمان ارتودنسی در سنین پایین‌تر (مانند کودکی و نوجوانی) معمولاً راحت‌تر و سریع‌تر انجام می‌شود زیرا استخوان‌ها هنوز در حال رشد هستند. در افراد بزرگسال، استخوان‌ها سخت‌تر بوده و درمان زمان بیشتری می‌برد.

نوع سیستم ارتودنسی؛ عامل دیگر موثر بر طول درمان ارتودنسی

روش‌های مختلفی برای ارتودنسی وجود دارد؛ مانند ارتودنسی ثابت، متحرک، شفاف (اینویزیلاین) و لینگوال. برخی از این روش‌ها زمان درمان متفاوتی دارند. برای مثال، ارتودنسی شفاف در موارد خفیف‌تر کاربرد دارد و ممکن است سریع‌تر نتیجه دهد.

همکاری بیمار

رعایت دقیق دستورات ارتودنتیست توسط بیمار تأثیر مستقیم بر موفقیت و سرعت درمان دارد. مراجعات منظم، استفاده صحیح از کش‌ها یا پلاک‌ها و مراقبت از دستگاه ارتودنسی همگی نقش مهمی دارند. عدم همکاری می‌تواند درمان را طولانی‌تر کند یا حتی نتایج را با شکست مواجه سازد.

میانگین طول دوره درمان

در حالت کلی، طول دوره درمان ارتودنسی بین ۱۸ تا ۲۴ ماه است. اما این عدد می‌تواند کمتر از یک سال یا بیشتر از ۳ سال نیز باشد، بسته به عوامل ذکرشده.

• درمان‌های ساده: معمولاً ۶ تا ۱۲ ماه
• درمان‌های متوسط: ۱۲ تا ۲۴ ماه
• درمان‌های پیچیده: ۲۴ تا ۳۶ ماه یا بیشتر

لازم به ذکر است که پس از پایان دوره اصلی ارتودنسی، دوره نگهداری (Retention) نیز وجود دارد که ممکن است ماه‌ها تا چند سال طول بکشد.

مراحل مختلف درمان ارتودنسی

برای درک بهتر مدت‌زمان درمان، بهتر است با مراحل مختلف آن آشنا شوید:

۱. معاینه و تشخیص اولیه

ابتدا پزشک متخصص با گرفتن عکس رادیولوژی، قالب‌گیری و بررسی دقیق دندان‌ها، نوع ناهنجاری و طرح درمان را مشخص می‌کند. این مرحله معمولاً ۱ تا ۲ جلسه طول می‌کشد.

۲. نصب دستگاه ارتودنسی

پس از طرح درمان، دستگاه ارتودنسی (ثابت یا متحرک) نصب می‌شود. این مرحله حدود ۱ تا ۲ ساعت زمان می‌برد و بعد از آن درمان فعال شروع می‌شود.

۳. جلسات تنظیم ماهانه

بیمار باید معمولاً هر ۴ تا ۶ هفته به مطب مراجعه کند تا تنظیمات لازم روی دستگاه انجام گیرد. این جلسات برای پیشرفت درمان ضروری هستند.

۴. پایان درمان و خارج کردن براکت‌ها

وقتی دندان‌ها در موقعیت درست قرار گرفتند، دستگاه ارتودنسی برداشته می‌شود و وارد مرحله نگهداری می‌شویم.

۵. مرحله نگهداری

در این مرحله از پلاک‌های نگهدارنده (ریتینر) استفاده می‌شود تا دندان‌ها به موقعیت اولیه خود بازنگردند. رعایت این مرحله اهمیت زیادی دارد و ممکن است ماه‌ها تا چند سال ادامه یابد.

نکاتی برای کوتاه‌تر شدن طول درمان

در حالی که بسیاری از عوامل مدت درمان خارج از کنترل بیمار هستند، رعایت چند نکته می‌تواند به کوتاه شدن دوره درمان کمک کند:

• مراجعه منظم به پزشک: تأخیر در مراجعه می‌تواند درمان را به تعویق بیندازد.
• رعایت بهداشت دهان و دندان: پوسیدگی یا التهاب لثه ممکن است باعث توقف یا کند شدن روند درمان شود.
• عدم دستکاری یا شکستن دستگاه ارتودنسی: در صورت شکستن براکت یا سیم، باید سریعاً به پزشک اطلاع داده شود.
• استفاده منظم از ریتینرها بعد از درمان: برای حفظ نتیجه و پیشگیری از برگشت درمان

طول درمان در ارتودنسی متحرک و شفاف

در روش ارتودنسی شفاف (اینویزیلاین)، مدت درمان بسته به شدت مشکل معمولاً بین ۶ تا ۱۸ ماه است. در موارد خفیف ممکن است در کمتر از ۶ ماه نتایج خوبی به دست آید. این روش برای بزرگسالانی که نمی‌خواهند از براکت‌های فلزی استفاده کنند، بسیار مناسب است. در ارتودنسی متحرک کودکان، طول درمان ممکن است کمتر باشد اما نیازمند پیگیری دقیق‌تری است.

نتیجه‌گیری

طول دوره درمان ارتودنسی به عوامل متعددی از جمله نوع ناهنجاری، سن بیمار، روش درمانی و همکاری بیمار بستگی دارد. به طور میانگین، این دوره بین ۱۸ تا ۲۴ ماه است، اما می‌تواند در برخی موارد کوتاه‌تر یا طولانی‌تر باشد. با رعایت توصیه‌های ارتودنتیست، مراجعه منظم و مراقبت صحیح، می‌توان مدت درمان را به حداقل رساند و به نتایج مطلوب و پایدار دست یافت. فراموش نکنید که صبر و همکاری در طی این مسیر، کلید موفقیت نهایی است.